علائم اضطراب، روش‌های تشخیص و درمان
تجربه اضطراب در برخی شرایط، بخشی طبیعی از زندگی است. با این حال، افراد مبتلا به اختلالات اضطرابی اغلب نگرانی و ترسی شدید، بیش از حد و مداوم در مورد موقعیت‌های روزمره دارند. اغلب اختلالات اضطرابی شامل دوره‌های مکرر احساسات ناگهانی اضطراب و ترس یا وحشت شدید است که در عرض چند دقیقه به اوج خود می‌رسد (حملات پانیک).
کنترل این احساسات اضطرابی و هراس که با فعالیت‌های روزانه تداخل دارد دشوار است، با خطر واقعی تناسب ندارد و می‌تواند برای مدت طولانی ادامه یابد. برای جلوگیری از این احساسات ممکن است نیاز باشد تا از مکان‌ها یا موقعیت‌ها دوری کنید. علائم ممکن است در دوران کودکی یا نوجوانی شروع شود و تا بزرگسالی ادامه یابد.
نمونه‌هایی از اختلالات اضطرابی عبارتند از: اختلال اضطراب فراگیر (GAD)، اختلال اضطراب اجتماعی (فوبیای اجتماعی social phobia)، فوبیاهای خاص و اختلال اضطراب جدایی. شما می‌توانید بیش از یک اختلال اضطرابی داشته باشید. گاهی اوقات اضطراب ناشی از یک وضعیت پزشکی جسمانی است که نیاز به درمان دارد.
نکته مهم: هر شکلی از اضطراب و با هر شدتی، قابل درمان است.
فهرست مطالب
علائم اضطراب
علائم و نشانه‌های رایج اضطراب عبارتند از:
- احساس عصبی‌بودن، بی‌قراری یا تنش
- احساس خطر قریب الوقوع، وحشت یا آسیب
- افزایش ضربان قلب
- تنفس سریع و سطحی
- تعریق
- لرزیدن
- احساس ضعف یا خستگی
- مشکل در تمرکز یا فکر کردن به چیزی غیر از نگرانی‌های فعلی
- مشکل در خواب
- تجربه مشکلات گوارشی
- مشکل در کنترل نگرانی
- میل به اجتناب از چیزهایی که باعث ایجاد اضطراب می‌شود.
انواع مختلفی از اختلالات اضطرابی وجود دارد:
- اختلال اضطراب ناشی از یک وضعیت پزشکی: شامل علائم اضطراب یا وحشت شدید که مستقیما ناشی از یک مشکل سلامت جسمی است.
- اختلال اضطراب فراگیر: شامل اضطراب و نگرانی مداوم و بیش از حد در مورد فعالیت‌ها یا رویدادها، حتی مسائل عادی و معمولی است. نگرانی با شرایط واقعی تناسب ندارد، کنترل آن دشوار است و بر احساس فیزیکی شما تأثیر می‌گذارد. اغلب همراه با سایر اختلالات اضطرابی یا افسردگی رخ می‌دهد.
- اختلال پانیک: شامل دوره‌های مکرر احساسات ناگهانی اضطراب و ترس یا وحشت شدید است که در عرض چند دقیقه به اوج خود می‌رسد (حملات پانیک). ممکن است احساس آسیب قریب الوقوع، تنگی نفس، درد قفسه سینه، یا تپش قلب تند داشته باشید. این حملات پانیک ممکن است منجر به نگرانی در مورد تکرار مجدد آن‌ها یا اجتناب از موقعیت‌هایی شود که در آن رخ داده‌اند.
- حرف نزدن انتخابی: عبارت است از ناتوانی مداوم کودکان در صحبت کردن در موقعیت‌های خاص مانند مدرسه، حتی زمانی که می‌توانند در موقعیت‌های دیگر مانند در خانه با اعضای نزدیک خانواده صحبت کنند. این می‌تواند در مدرسه، کار و عملکرد اجتماعی اختلال ایجاد کند.
- اختلال اضطراب جدایی: یک اختلال دوران کودکی است که با اضطرابی بیش از حد برای سطح رشد کودک و مربوط به جدایی از والدین یا دیگرانی که نقش والدینی دارند، مشخص می‌شود.
- اختلال اضطراب اجتماعی: شامل سطوح بالایی از اضطراب، ترس و اجتناب از موقعیت‌های اجتماعی به دلیل احساس خجالت، خودآگاهی و نگرانی در مورد قضاوت شدن یا نگاه منفی دیگران است.
- فوبیای خاص با اضطراب شدید هنگامی که در معرض یک شی یا موقعیت خاص قرار می‌گیرید و تمایل به اجتناب از آن مشخص می‌شود. فوبیا باعث ایجاد حملات پانیک در برخی افراد می‌شود.
- اختلال اضطراب ناشی از مواد: با علائم اضطراب یا هراس شدید مشخص می‌شود که نتیجه مستقیم سوءمصرف مواد، مصرف داروهای خاص، قرار گرفتن در معرض یک ماده سمی یا ترک مواد مخدر است.
- آگورافوبیا: نوعی اختلال اضطرابی است که در آن می‌ترسید و اغلب از مکان‌ها یا موقعیت‌هایی اجتناب می‌کنید که ممکن است باعث وحشت شما شود و باعث شود شما احساس در دام افتادگی، درماندگی یا شرمندگی کنید.
- سایر اختلالات اضطرابی مشخص شده و اختلالات اضطرابی نامشخص: اصطلاحاتی برای اضطراب یا فوبیا هستند که معیارهای دقیق هیچ اختلال اضطرابی دیگری را ندارند اما به اندازه کافی مهم هستند که ناراحت کننده و مخرب باشند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد !!
به پزشک مراجعه کنید اگر:
- احساس می‌کنید بیش از حد نگران هستید و در کار، روابط یا سایر بخش‌های زندگی‌تان اختلال ایجاد شده است.
- ترس، نگرانی یا اضطراب شما برای شما ناراحت‌کننده و کنترل آن دشوار است.
- احساس افسردگی می‌کنید، مصرف الکل یا مواد مخدر دارید، یا سایر نگرانی‌های سلامت روان همراه با اضطراب دارید.
- فکر می‌کنید که اضطراب شما می‌تواند با یک مشکل سلامت جسمانی مرتبط باشد.
نگرانی های شما ممکن است به خودی خود برطرف نشوند و اگر به دنبال کمک نباشید به مرور زمان بدتر می‌شوند. قبل از بدتر شدن اضطراب به متخصص مراجعه کنید. اگر سریع‌تر کمک بگیرید، درمان آن آسان‌تر است.
علل
علت بروز اختلالات اضطرابی به طور کامل شناخته نشده است. اما به نظر می‌رسد تجربیات زندگی مانند رویدادهای آسیب‌زا باعث ایجاد اختلالات اضطرابی در افرادی می‌شود که از قبل مستعد اضطراب هستند. صفات ارثی نیز می‌تواند یک عامل باشد.
علل پزشکی
برای برخی افراد، اضطراب ممکن است با یک مشکل اساسی سلامت جسمانی مرتبط باشد. در برخی موارد، علائم و نشانه‌های اضطراب اولین نشانه‌های یک بیماری هستند. اگر پزشک مشکوک باشد که اضطراب شما ممکن است یک علت پزشکی داشته باشد، ممکن است آزمایشاتی را برای جستجوی علائم مشکل تجویز کند.
نمونه‌هایی از مشکلات پزشکی که می‌تواند با اضطراب مرتبط باشد عبارتند از:
- بیماری قلبی
- دیابت
- مشکلات تیروئید، مانند پرکاری تیروئید
- اختلالات تنفسی، مانند بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD) و آسم
- سوء استفاده یا ترک مواد مخدر
- ترک الکل، داروهای ضد اضطراب (بنزودیازپین‌ها) یا سایر داروها
- درد مزمن یا سندرم روده تحریک‌پذیر
- تومورهای نادری که هورمون‌های جنگ یا گریز خاصی تولید می‌کنند
گاهی اوقات اضطراب می‌تواند از عوارض جانبی برخی داروها باشد.
این احتمال وجود دارد که اضطراب شما به دلیل یک بیماری زمینه‌ای باشد اگر:
- هیچ بستگان خونی (مانند والدین یا خواهر و برادر) مبتلا به اختلال اضطراب ندارید.
- در کودکی اختلال اضطرابی نداشتید.
- به دلیل اضطراب از چیزها یا موقعیت‌های خاصی اجتناب نمی‌کنید.
- یک وقوع ناگهانی اضطراب دارید که به نظر می‌رسد بی‌ارتباط با رویدادهای زندگی باشد و سابقه قبلی اضطراب نداشته‌اید.
عوامل خطر
این عوامل ممکن است خطر ابتلا به اختلال اضطراب را افزایش دهند:
- آسیب روانی: کودکانی که آزار و اذیت یا آسیب روانی را تجربه کرده‌اند یا شاهد رویدادهای آسیب‌زا بوده‌اند، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به اختلال اضطرابی در مقطعی از زندگی هستند. بزرگسالانی که یک رویداد آسیب‌زا را تجربه می‌کنند نیز می‌توانند به اختلالات اضطرابی مبتلا شوند.
- استرس ناشی از یک بیماری: داشتن یک وضعیت سلامتی یا بیماری جدی می‌تواند باعث نگرانی قابل توجهی در مورد مسائلی مانند درمان و آینده شما شود.
- افزایش استرس: یک رویداد بزرگ یا انباشته‌شدن موقعیت‌های استرس‌زای کوچک‌تر زندگی ممکن است باعث اضطراب مفرط شود. برای مثال، مرگ در خانواده، استرس کاری یا نگرانی مداوم در مورد مسائل مالی.
- شخصیت: افرادی که تیپ‌های شخصیتی خاصی دارند بیشتر از دیگران در معرض اختلالات اضطرابی هستند.
- سایر اختلالات سلامت روان: افراد مبتلا به سایر اختلالات سلامت روان، مانند افسردگی، اغلب دارای اختلال اضطرابی نیز هستند.
- داشتن خویشاوندان خونی مبتلا به اختلال اضطرابی: اختلالات اضطرابی می‌تواند در خانواده‌ها ایجاد شود.
- مواد مخدر یا الکل: مصرف مواد مخدر یا الکل یا سوءمصرف یا ترک اعتیاد می‌تواند باعث ایجاد یا تشدید اضطراب شود.
عوارض اضطراب زیاد
داشتن یک اختلال اضطرابی فراتر از احساس نگرانی است. اضطراب زیاد می‌تواند منجر به سایر شرایط روحی و جسمی یا بدتر شدن آن‌ها شود، مانند:
- افسردگی (که اغلب با یک اختلال اضطرابی رخ می‌دهد) یا سایر اختلالات سلامت روان
- سوء استفاده مواد
- مشکل در خواب (بی‌خوابی)
- مشکلات گوارشی یا روده‌ای
- سردرد و درد مزمن
- ایزوله‌سازی اجتماعی
- مشکلات عملکرد در مدرسه یا محل کار
- کیفیت پایین زندگی
- افکار خودکشی
تشخیص
می‌توانید با مراجعه به متخصص مطمئن شوید که آیا اضطراب شما می‌تواند با وضعیت سلامت جسمانی شما مرتبط باشد یا خیر. متخصص می‌تواند علائم یک بیماری زمینه‌ای را که ممکن است نیاز به درمان داشته باشد بررسی کند. برای کمک به تشخیص اختلال اضطراب، متخصص ممکن است یک ارزیابی روان‌شناختی از شما بگیرد. این ارزیابی شامل بحث درباره افکار، احساسات و رفتار شما برای کمک به تشخیص دقیق و بررسی عوارض مرتبط است. اختلالات اضطرابی اغلب همراه با سایر مشکلات سلامت روان مانند افسردگی یا سوء مصرف مواد رخ می‌دهد که می‌تواند تشخیص را چالش برانگیزتر کند.
روش های درمان اضطراب
- پکیج تشخیصی-درمانی Vivum
- دارو
- روان‌درمانی
