ارتقاء عملکرد شناختی یا «اوج عملکرد مغز» چیست؟
ارتقاء عملکرد شناختی یا «اوج عملکرد مغز» به دستیابی به عملکرد بهینه و مؤثر قابلیت‌های شناختی و عملکردهای اجرایی اشاره دارد. کار بر قابلیت‌هایی متمرکز است که از هرگونه تغییر محافظت می‌شوند و هدف آن دستیابی به عملکرد مطلوب برای هر فرد است.
فهرست مطالب:
افرادی که می‌خواهند نتایج بهدستآمده در سطح شناختی را کامل و اصلاح کنند، حافظه، سرعت پردازش و تصمیم‌گیری را بهبود می‌بخشند. این قابلیت‌ها تا سطوح بهینه افزایش می‌یابند و بهتر با تقاضاهای بالای بازار کار فعلی سازگار می‌شوند.
واضح است که در برخی زمینه‌های حرفه‌ای، مانند ورزش‌های درجه یک، آموزش ورزشکاران فراتر از بهبود شرایط فیزیکی است و در اینجاست که عملکرد شناختی به عنوان یک عامل مهم برای موفقیت ظاهر می‌شود. اما چگونه می‌توان این جنبه را توسط یک ورزشکار آموزش داد؟ در حال حاضر راه‌های مختلفی برای اعمال توانایی‌های ذهنی از جنبه روانشناسی شناختی وجود دارد و تحریک شناختی اخیرا در کانون توجه قرار گرفته است.
مداخله شناختی چیست؟
مداخله شناختی را می‌توان به عنوان مجموعه‌ای از تکنیک‌ها و استراتژی‌های متمرکز بر اثربخشی و تقویت و ارتقاء عملکرد و قابلیت‌های شناختی از طریق فعالیت‌هایی که باعث ایجاد تغییرات در مغز می‌شود درک کرد. تحریک شناختی با کیفیت بالا و اختصاصی برای هر فرد می‌تواند عملکرد قابلیت‌هایی مانند حافظه کاری، توجه، تمرکز و غیره را بهبود بخشد. بنابراین کمک گرفتن از متخصصان برای افزایش شانس موفقیت هر مداخله شناختی بسیار مهم است.
دستیابی به عملکرد شناختی بالا باید اساسا علاوه بر تحریک شناختی، فعالیت‌ها و تمرین‌های مکمل خاص را نیز شامل شود. این‌ها مکمل مداخله برای بهبود سلامت جسمی و شناختی هستند و بنابراین به حفظ سلامتی همراه با رژیم غذایی سالم و متعادل، تمرین منظم ورزش بدنی و استراحت خوب کمک می‌کنند. همه این جنبه‌ها، در ترکیب با مداخله شناختی خوب، به توسعه و تقویت و ارتقاء عملکرد شناختی کمک می‌کند.
انعطاف‌پذیری مغز چیست؟
انعطاف پذیری مغز یا نوروپلاستیسیته به توانایی سیستم عصبی برای انطباق با نیازهای اطراف اشاره دارد. سیستم عصبی پس از تشکیل کامل، می‌تواند ساختار و عملکرد خود را بازسازی کند و به لطف تشکیل اتصالات سیناپسی جدید، سازماندهی و بازسازی شود . افزایش تعداد و تثبیت این ارتباطات، عملکرد کلی مغز را بهبود می‌بخشد. همچنین، به دلیل ارتباط بهتر، نورون‌ها می‌توانند به انتقال سریع‌تر و موثرتر اطلاعات دست یابند که عملکرد شناختی بهتری را به همراه دارد.
اگرچه در ابتدا ممکن است به نظر برسد که همه مغزها شبیه هم هستند، زیرا آنها یک ساختار اساسی مشترک دارند، هیچ دو مغزی شبیه هم نیستند. تجربیات شخصی هر فرد و نحوه رسیدگی به خواسته‌های اطراف بر انعطاف‌پذیری مغز تأثیر می‌گذارد و ما را قادر می‌سازد تا با موقعیت‌ها و تغییراتی که اغلب تجربه می‌کنیم سازگار شویم. یادگیری و فرآیندهای یادگیری شناختی به شدت با نوروپلاستیسیته، که هویت شخصی را تعریف می‌کند، مرتبط است.
چه افرادی می‌توانند از آموزش برای دستیابی به عملکرد شناختی بالا بهره‌مند شوند؟
بیشتر افراد به مراقبت‌های بهداشت روان علاقه‌مند هستند و آموزش شناختی را به عنوان بخشی از روال خود در نظر می‌گیرند. هدف معمولا بهبود کیفیت زندگی از طریق دستیابی به رفاه شناختی کافی، یا جلوگیری از زوال شناختی مرتبط با افزایش سن یا بهبودی از آسیبی است که باعث زوال شناختی شده است. حتی افراد بسیار سختی وجود دارند که مایلند به عملکردهای عالی شغلی یا تحصیلی دست یابند.
افرادی که می‌توانند از آموزش برای دستیابی به عملکرد شناختی بالا (اوج عملکرد) بهره‌مند شوند، بسیار گسترده است، از دانش‌آموزان و دانشجویانی که به دنبال عملکرد تحصیلی بالا هستند تا ورزشکاران سطح بالا، مدیران اجرایی یا نیروهای نظامی و غیره.
دانش‌آموزان و دانشجویان
برخی از افرادی که برای دستیابی به نتایج مورد انتظار روی توانایی‌های ذهنی کار می‌کنند شامل دانش‌آموزان هستند که مایل به کسب نمرات بالا و تضمین دسترسی به یک دانشگاه خاص هستند و یا دانش‌آموزان فارغ‌التحصیلی که مایل به حفظ سطوح علمی خوب برای ماندن در رقابت با دیگران هستند. این افراد انگیزه دارند تا تمام راه‌های ممکن برای بهبود عملکرد شناختی خود را جستجو کنند.
مدیران اجرایی
مدیران به تقاضاهای کاری زیاد و ضروری می‌پردازند و باید هم‌زمان با مدیریت چندین کار بپردازند. علاوه بر این، آنها به طور مداوم در معرض محرک‌های مختلفی هستند که برای جلب توجه آنها رقابت می‌کنند و توانایی مدیریت منابع خود را برای رسیدن به پاسخ‌های کافی دارند.
اخیرا بسیاری از شرکت‌ها و سازمان‌های بین‌المللی معروف در سطح دنیا با هدف تقویت توانایی‌های ذهنی کارکنان و ارتقای فواید ورزش بدنی، ابزارهای آموزشی شناختی را در میان فعالیت‌های خود قرار داده‌اند. سطح انگیزه و رضایت کارکنان افزایش می‌یابد، محیط کاری سالمی ایجاد می‌کند و نتایج بهره‌وری را بهبود می‌بخشد.
ورزشکاران سطح بالا
برخی از مشاغل نیازمند تصمیم‌گیری‌های مهم هستند که فقط در چند ثانیه گرفته شوند، توجه را در مدت زمان طولانی حفظ کنند و یا فورا واکنش نشان دهند. همچنین، می‌توان به اقدامات دقیقی نیاز داشت که مستلزم ریسک‌های بالا، همراه با ضرب‌الاجل‌های سخت‌گیرانه و در عین حال کنترل سطوح بالای استرس باشد.
آموزش ذهنی خوب برای حفظ قابلیت‌های شناختی و عملکردهای اجرایی در سطوح بالا اساسی است. بهبود توجه، تمرکز، سرعت پردازش، تصمیم‌گیری سریع، استدلال انتقادی و غیره از جنبه‌های مهم این نوع مشاغل است.
ورزش‌های با عملکرد بالا سابقه طولانی دارند که به آموزش جنبه‌های فیزیکی، ذهنی و عاطفی مشترک اختصاص داده شده است که به دستیابی به نتایج خوب در ورزش کمک می‌کند. ورزش بدنی، رژیم غذایی مناسب، زمان استراحت کافی و تمرینات ذهنی و عاطفی از جمله مواردی هستند که در این امر دخیل هستند.
آموزش عملکرد شناختی روی توجه و تمرکز، تمرکز و سرعت پردازش کار می‌کند. این قابلیت‌ها می‌توانند برای مثال بر زمان‌های واکنش کوتاه‌تر یا پرتاب‌های دقیق‌تر تأثیر بگذارند. علاوه بر این، همچنین می‌تواند به مدیریت استرس یا فشاری که ورزشکاران در زمان‌های خاصی از یک مسابقه به آن وارد می‌شوند، کمک کند.
نیروهای امنیتی (به عنوان مثال، افسران پلیس، آتش‌نشانان، نظامی و غیره)
برخی از مشاغل نیازمند تصمیم‌گیری های مهم هستند که فقط در چند ثانیه گرفته شوند، توجه را در مدت زمان طولانی حفظ کنند، یا فوراً واکنش نشان دهند. همچنین، می‌توان به اقدامات دقیقی نیاز داشت که مستلزم ریسک‌های بالا، همراه با ضرب‌الاجل‌های سخت‌گیرانه و در عین حال کنترل سطوح بالای استرس باشد.
آموزش ذهنی خوب برای حفظ قابلیت های شناختی و عملکردهای اجرایی در سطوح بالا اساسی است. بهبود توجه، تمرکز، سرعت پردازش، تصمیم گیری سریع، استدلال انتقادی و غیره از جنبه های مهم این نوع مشاغل است.
سایر مشاغل (مانند قضات، وکلا، روزنامه‌نگاران و غیره)
پردازش چندین باره اطلاعات بهدستآمده از منابع مختلف کار دشواری است و می‌توانیم جزئیات مهمی را که می‌توانستند تفاوت ایجاد کنند، از دست بدهیم. یا ممکن است شرایطی باشد که مقدار زیادی اطلاعات برای تجزیه و تحلیل و سازماندهی برای تصمیم‌گیری داریم.
گاهی اوقات حرفه‌ای‌ها در میزان اطلاعاتی که باید در نظر بگیرند غرق می‌شوند و گاهی اوقات، چنین اطلاعاتی متناقض است. بنابراین، عملکردهای ذهنی خوب به تحمل این خواسته‌ها و تکمیل کار کمک می‌کند.
چه قابلیت‌های شناختی را می‌توان آموزش داد؟
عملکرد شناختی بالا را می‌توان با آموزش طیف وسیعی از توانایی‌ها یا تقویت توانایی‌های خاصی که بر اساس نیازهای ما جالب‌تر هستند، به دست آورد. برخی از این کارکردهای شناختی عبارتند از:
- توجه : ظرفیت تولید، انتخاب، هدایت و حفظ سطح فعال‌سازی کافی برای پردازش اطلاعات مربوطه.
- استدلال : توانایی حل مسائل، نتیجه‌گیری و یادگیری آگاهانه از رویدادها، به گونه‌ای که بتوانیم روابط علی و منطقی برقرار کنیم.
- سرعت پردازش : ظرفیتی که رابطه بین اجرای شناختی و زمان سرمایه‌گذاری‌شده را ایجاد می‌کند. پردازش اطلاعات را به صورت سریع و خودکار فعال می‌کند
- ادراک : احساسات ابتدایی مختلف را رمزگذاری و هماهنگ می‌کند تا به آنها معنا بدهد.
چه تمرین‌های آموزشی شناختی را می توان به کار گرفت؟
برخی از متداول‌ترین فعالیت‌ها و تمرین‌هایی را که برای مداخله شناختی برای دستیابی به عملکرد شناختی بالا (بهترین عملکرد مغز) استفاده می‌شوند:
اولا کتاب‌هایی با تمرین‌های شناختی وجود دارد که برای کار بر روی عملکردهای اجرایی و قابلیت‌های شناختی مانند حافظه، توجه، جهت‌گیری، استدلال، حل مسئله و غیره بسیار مفید است.
یکی دیگر از فعالیت‌های مداخله شناختی شامل بازی‌های شناخته‌شده تمرین مغز است. این برنامه‌ها که برای گوشی‌های هوشمند و کامیپوتر در دسترس هستند، مزیت استفاده در هر مکان و هر زمان را دارند. اگرچه این‌ها به طور گسترده به عنوان استراتژی‌های آموزش مغز به کار می‌روند، بحث‌های زیادی در مورد انتقال آموخته‌ها به وظایف شناختی نزدیک‌تر و فعالیت‌های زندگی روزمره وجود دارد.
نوروتکنولوژی یکی دیگر از تکنیک‌های آموزش شناختی است که از تمرین‌هایی برای بهبود سیستم شناختی نیز استفاده می‌کند. دستگاه Vivum که یک نمونه معتبر علمی است که مبتنی بر فناوری تحریک الکتریکی مغز از روی لاله گوش CES که دارای تاییدیه سازمان غذا و داروی آمریکا FDA کار می‌کند. این فناوری علاوه بر کاربردهای ارتقاء شناختی، برای درمان اختلالات مختلفی مورد استفاده قرار گرفته است. در این روش، تغییرات نوروپلاستی در نواحی مغز مرتبط با عملکرد شناختی حاصل می شود: توجه پایدار، حافظه کاری و سرعت پردازش. از نقطه نظر شناختی، نتایج توصیف‌شده توسط انتشارات علمی، بهبود بین ۱۰ تا ۳۰ درصد در این قابلیت‌ها را گزارش می‌دهند. پروتکل این روش توسط هوش مصنوعی ایجادشده تحت نظارت متخصصان روانپزشکی، علوم اعصاب وعلوم شناختی اعمال می‌شوند و تحت استانداردهای علمی دقیق طراحی شده‌اند که برای دستیابی به پیشرفت‌های شناختی پیشنهادی بسیار مهم است. مهم است که تأکید شود مداخلات شامل آزمون‌های شناختی و فیزیولوژیکی عصبی است که نظارت قبل و بعد از تمرین را برای مشاهده پیشرفت شناختی و تغییرات در سطوح مغزی امکان‌پذیر می‌سازد (این تغییرات در انعطاف‌پذیری مغز، پشتیبانی عصبی زیست‌شناختی عملکرد شناختی است).
تقاضاهای زیاد مرتبط با کار، مغز ما را مجبور می‌کند تا حداکثر امکانات خود را انجام دهد و از تمام اطلاعات پردازش شده به صورت شناختی استفاده کند و زمان واکنش، تصمیم‌گیری و تمرکز را بهبود بخشد. برای چنین افرادی، آموزش توانایی‌های شناختی مختلف مهم است و استراتژی‌ها و فن‌آوری‌های جدیدی وجود دارد که این گزینه را ارائه می‌دهد و امکان ادغام و تکمیل آن را با روش‌های دیگر برای تقویت جنبه‌های مختلف هر فرد فراهم می‌کند. این تأثیر مهمی بر زندگی روزمره و کار دارد.
راهکارها
تحریک مغزی Vivum
شرایط اضطرابی از طریق فرآیندهای الکتروشیمیایی در مغز تاثیر می‌گذارند. در هنگام ایجاد اضطراب، هورمون‌ها و انتقال‌دهنده‌های عصبی ممکن است نامتعادل شوند. با تعدیل سیگنال‌های الکتروشیمیایی مغز، CES می‌تواند به طور ایمن و موثر اضطراب شما را بهبود ببخشد.
دستگاه Vivum با استفاده از فناوری CES مورد تایید سازمان غذا و داروی آمریکا FDA و بر اساس نقشه مغزی QEEG مراجع و استفاده از هوش مصنوعی از یک شکل موج الکتریکی منحصر به فرد و ثبت‌شده مخصوص هر مراجع برای تعدیل سیگنال‌های سلول‌ها برای بازگشت به عملکرد طبیعی استفاده می‌کند. شکل موج از بین دو الکترود عبور می‌کند که روی لاله گوش متصل و با ارسال یک سیگنال الکتریکی خاص به مغز، درمان افسردگی را بدون استفاده از دارو انجام می‌دهد. سطح جریان متناسب با راحتی فرد تنظیم می‌شود و بسیاری از آنها اصلا جریان الکتریکی را احساس نمی‌کنند.
این روش غیر تهاجمی و بدون جراحی و درد است. درمان فقط ۲۰ دقیقه تا یک ساعت در روز طول می‌کشد. بسیاری از افراد پس از یک جلسه درمان، اثرات قابل توجهی را تجربه می‌کنند.